Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μια χρόνια, φλεγμονώδης νόσος του αναπνευστικού συστήματος με 251 εκατομμύρια ασθενείς παγκοσμίως (2016), απ’ τους οποίους μόνο οι μισοί είναι διαγνωσμένοι, ενώ οι θάνατοι από ΧΑΠ ανέρχονται στα 3,17 εκατομμύρια ετησίως. Χαρακτηρίζεται από βήχα, δύσπνοια, παραγωγή πτυέλων και πρόωρη κόπωση, που οφείλονται κυρίως στην μειωμένη ροή αέρα στους αεραγωγούς ή κάποια αλλοίωση στις κυψελίδες του πνεύμονα. Τα βασικότερα αίτια που προκαλούν τις παραπάνω βλάβες είναι το κάπνισμα, η έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους και η έλλειψη άσκησης. Το φαινόμενο της έλλειψης φυσικής δραστηριότητας είναι πολύ κοινό σε ασθενείς ΧΑΠ καθώς η δύσπνοια και η γρήγορη κόπωση τους αποτρέπει από την οποιαδήποτε μορφή άσκησης, επιδεινώνοντας την ήδη μειωμένη φυσική τους κατάσταση. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του American College Of Sports Medicine (ACSM) οι ασθενείς με ΧΑΠ θα πρέπει να γυμνάζονται:
- 150 λεπτά την εβδομάδα ή 30 λεπτά κάθε μέρα με μέτριας έντασης αερόβια άσκηση (τρέξιμο, ποδήλατο, κολύμβηση) στο 40-60% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας.
- Ασθενείς με χαμηλότερο επίπεδο φυσικής κατάστασης μπορούν να ξεκινήσουν με περπάτημα διάρκειας 10 λεπτών, με ενδιάμεσα διαλείμματα όταν αισθανθούν κόπωση και να επαναλάβουν την διαδικασία αυτή 2 ή 3 φορές (μέχρι την συμπλήρωση 30 λεπτών άσκησης)
- Ασκήσεις αντιστάσεων για όλες τις μυϊκές ομάδες χρησιμοποιώντας μηχανήματα ενδυνάμωσης, αλτήρες ή λάστιχα για 2-3 σετ των 10-15 επαναλήψεων. Κατά τη διάρκεια των ασκήσεων με αντιστάσεις, οι ασθενείς θα πρέπει ν’ αποφεύγουν να κρατούν την αναπνοή τους για να μην αυξηθεί υπέρμετρα η αρτηριακή πίεση.
Σε κάθε περίπτωση, πριν την έναρξη οποιουδήποτε προγράμματος άσκησης, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας, διακόψτε το κάπνισμα, ακολουθήστε την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και ξεκινήστε να γυμνάζεστε. Η άσκηση είναι το καλύτερο φάρμακο!
Σεραφείμ Ελευθερίου
Functional Trainer
ALTERLIFE Absolute ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑ
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs315/en/
Pescatello, L., Arena, R., Riebe, D., & Thompson, P. (2013). General Principles of Exercise Prescription. In ACSM’s Guidelines for Exercise Testing and Prescription (9th ed., pp. 166-177). Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins.
