Τα trans λιπαρά οξέα ανήκουν στα ακόρεστα λιπαρά οξέα. Μπορούμε να τα βρούμε σε μικρές ποσότητες στο λίπος του γάλακτος και του κρέατος που προέρχεται από μηρυκαστικά ζώα (σε ποσοστό 3% – 8% του συνολικού λίπους). Το βασικό πρόβλημα αφορά τα trans λιπαρά οξέα που προέρχονται βιομηχανικά από μερική υδρογόνωση ελαίων είτε για τεχνολογικούς σκοπούς (π.χ. για καλύτερη υφή ή μεγαλύτερη διάρκεια ζωής των προϊόντων) είτε για μείωση κόστους.
Πώς όμως επηρεάζουν την υγεία μας αυτά τα λιπαρά;
- Αυξάνουν τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης και μειώνουν τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης
- Η υψηλή τους κατανάλωση πιθανόν συσχετίζεται με άλλα προβλήματα υγείας όπως άνοια και διάφορες μορφές καρκίνου
Τι συστήνουν οι διεθνείς φορείς σχετικά με τα Trans λιπαρά;
- Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) τονίζει ότι η πρόσληψη αυτών των λιπαρών πρέπει να είναι όσο το δυνατόν χαμηλότερη. Προτείνει, λοιπόν, προσεκτική ανάγνωση των ετικετών τροφίμων από τους καταναλωτές, ώστε να ελεγχθεί κατά πόσο περιέχουν μερικώς υδρογονωμένα λίπη. Ακόμη δεδομένου ότι τα σφολιατοειδή είναι βασική πηγή αυτής της κατηγορίας λιπών συστήνεται αποφυγή τους (προτιμήστε πίτες, σπανακόπιτες ή τυρόπιτες με χωριάτικο φύλλο το οποίο να έχει παρασκευαστεί από ελαιόλαδο)
- Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) επισημαίνει ότι τα trans λιπαρά οξέα δεν πρέπει να αποτελούν ποσοστό μεγαλύτερο από το 1% της ημερήσιας θερμιδικής πρόσληψης. Ωθεί, λοιπόν, τους καταναλωτές να αφαιρούν το ορατό λίπος από το κρέας, να προτιμούν τον βρασμό, το μαγείρεμα στον φούρνο και την κατσαρόλα έναντι του τηγανίσματος και να χρησιμοποιούν εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο στις σαλάτες και το τηγάνισμα.
Δεδομένου ότι μόνο το ένα τρίτο των Ελλήνων έχει ακούσει ή γνωρίζει για τα Trans λιπαρά των οποίων η αυξημένη κατανάλωση ευθύνεται για περισσότερους από 500.000 θανάτους ετησίως παγκόσμια, διαφαίνεται η επιτακτική ανάγκη του να γίνουμε περισσότερο ενημερωμένοι καταναλωτές!
Φωτεινή Νίκα
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
ALTERLIFE Fitness Excellence
Βιβλιογραφία: Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων, Πανελλήνιος Σύλλογος Διαιτολόγων – Διατροφολόγων “Trans λιπαρά”, (2019).
