Ο πόνος στη μέση παρουσιάζεται αρκετά συχνά σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Ανεξαρτήτως ηλικίας όλοι έχουμε νιώσει ενόχληση στο σημείο αλλά αυτό δε σημαίνει ότι το πρόβλημα βρίσκεται εκεί.
Επομένως, πού πρέπει να διερευνάται ο πόνος;
Ο πόνος στην πλάτη, ειδικά στην οσφυϊκή μοίρα, είναι συχνά το αποτέλεσμα περιορισμών από άλλο σημείο του σώματος. Η μέση δε “φταίει”, η μέση είναι το θύμα. Σύμφωνα με τον Gray Cook «Ο πόνος στην πλάτη είναι σύμπτωμα – όχι διάγνωση». Επίσης, οποιοδήποτε μυϊκό πρόβλημα ή ανισορροπία και να λάβουμε ως αναφορά θα πρέπει να το διερευνήσουμε ξεκινώντας από τη βάση (πέλματα) και προς τα πάνω(αυχένας). Π.χ. Αν κάποιος έχει αυχενικό σύνδρομο θα διερευνήσουμε τους ώμους και την κινητικότητα του θώρακα. Η πηγή του πόνου όπως είπαμε δεν είναι πάντα το σημείο που τον πυροδοτεί.
Το σώμα σας έχει τη μοναδική ικανότητα της προσαρμογής, και αν του ζητηθεί, να κάνει μια κίνηση που δεν μπορεί λόγω έλλειψης σταθεροποίησης και ευλυγισίας, θα την κάνει απλά με τον δικό του τρόπο και πάντα ψάχνοντας την εύκολη λύση. Το σώμα πολύ απλά προσαρμόζεται σε ό,τι ερέθισμα λάβει.
Ας σκεφτούμε ένα περιστροφικό άθλημα όπως golf, tennis ή baseball. Η εκτέλεση μιας ταλάντευσης απαιτεί από το σώμα να κάνει μια μεγάλη στροφή, η οποία πρέπει να επιτευχθεί από τη θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης και τους γοφούς. Αλλά εάν αυτές οι περιοχές είναι ακίνητες, ένας αθλητής μπορεί να “κλέψει” την κίνηση από την οσφυϊκή μοίρα και δεν είναι αυτός ο ρόλος της. Επομένως, εάν χρησιμοποιείτε τη μέση για να κάνετε μια στροφή, μπορεί να προκαλέσετε τραυματισμό. Οι αντισταθμίσεις που εκθέτουν την οσφυϊκή μοίρα σε τραυματισμό είναι συχνές και στο γυμναστήριο. Εάν δεν έχετε αναπτύξει αρκετή σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης όταν κάνετε deadlift ή kettlebell swings, το σώμα σας μπορεί να αναγκάσει τη μέση να πραγματοποιήσει έκταση, καθιστώντας την πιο ευάλωτη σε τραυματισμούς. Σύμφωνα με τον Mike Boyle: «Με τους απλούστερους όρους, το σώμα κάνει ό,τι είναι εύκολο, όχι ό,τι είναι καλύτερο.»
Ποια πρέπει να είναι η αντιμετώπιση του πόνου;
Όταν έχετε έναν πόνο στη μέση που σας ενοχλεί πολλές φορές αντί να επισκεφθείτε έναν ειδικό, καταλήγετε στο να αποφύγετε όλες τις δραστηριότητες που σας προκαλούν τον πόνο. Επομένως, περιορίζεστε για να είστε πιο άνετοι, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είστε πιο λειτουργικοί. Ο πόνος έχει φύγει, αλλά είναι επειδή δεν τον “προκαλείτε”, όχι επειδή τον αποκαταστήσατε.
Η πιο υπεύθυνη προσέγγιση του πόνου στη μέση δεν είναι να βρούμε μια θεραπεία. Είναι να προσπαθήσουμε διεξοδικά και με συνέπεια να χαρτογραφήσουμε τους παράγοντες που τον προκαλούν, πριν δουλέψουμε τη σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης. Η παρατήρηση των κινήσεων μπορεί να μας ανακατευθύνει και να αποκαλύψει περιορισμούς που δεν σχετίζονται με την ιατρική διάγνωση, αλλά σχετίζονται με την αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας. Μπορούμε να εξετάσουμε την ιδέα του «Source vs Cause» και ότι τα ορθοπεδικά ειδικά τεστ θα αποκαλύψουν την «πηγή». Αλλά τα αίτια είναι συχνά ελλείμματα κινητικότητας ή κινητικού ελέγχου σε άλλη περιοχή ή περιοχές και είναι δύσκολο να προβλεφθεί βάσει μόνο της ιατρικής εξέτασης. Μάλιστα πολλές φορές ξεχνάμε να ελέγξουμε τη λειτουργικότητα στη βάση της στήριξής μας.
Τα πέλματά μας αποτελούν τα αισθητήρια όργανα που έχουν την αδιάκοπη επαφή με το έδαφος λαμβάνοντας συνέχεια ερεθίσματα για τη στάση και την ισορροπία μας. Έτσι κάποιο λαθεμένο παπούτσι με μεγάλο πάτο μειώνει τα ερεθίσματα που μπορεί το πέλμα να παίρνει από το έδαφος. Οδηγείστε συνεπώς σε αδρανοποίηση των μυών της ποδικής καμάρας. Έπειτα, η έλλειψη κινητικότητας στην άρθρωση της ποδοκνημικής οδηγεί με τη σειρά της σε προβλήματα στα γόνατα και τα ισχία. Κάθε λειτουργικό πρόβλημα δημιουργεί μια αλυσίδα αντιδράσεων σε άλλα σημεία του σώματος. Το καλύτερο παράδειγμα αυτού είναι οι διαταραχές του ισχίου που σχετίζονται με πόνο στη μέση ή διαταραχές στη θωρακική μοίρα σπονδυλικής στήλης που συνδέονται με πόνο στον αυχένα και τον ώμο. Η “θεραπεία” περιοχών μακριά από την πηγή του πόνου και η αποκατάσταση της λειτουργίας σε αυτά τα σημεία του σώματος υποστηρίζουν αυτή την ιδέα.
Εν κατακλείδι, το πρόβλημα δεν εντοπίζεται πάντα εκεί που πονάτε!
Βασίλειος Nτάλης
Functional/ Pilates Trainer
ALTERLIFE ABSOLUTE ΕΥΟΣΜΟΣ