Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι η πιο κοινή νευρολογική ασθένεια που προσβάλλει περίπου 80.000 ανθρώπους στη Βρετανία και 250.000 στις Η.Π.Α. Στην Ελλάδα οι πάσχοντες υπολογίζονται γύρω στους 8.000. Είναι πιο συχνή στα ψυχρά κλίµατα. όσο πιο µακριά είναι κάποια χώρα από τον Ισηµερινό, τόσο µεγαλύτερη είναι και η συχνότητα εµφάνισης της νόσου.
Η αιτιολογία της πάθησης παραμένει µέχρι στιγµής άγνωστη. Η επικρατέστερη θεωρία είναι ότι αποτελεί µια επίκτητη αυτοάνοση νόσο, µε πολυπαραγοντική αιτιολογία για την εµφάνισή της. Πιο συγκεκριμένα πιθανολογείται ότι ένας εξωγενής παράγοντας πιθανόν ένας βραδέως δρών ιός (ιός µε µεγάλο χρόνο επώασης) κατευθύνεται εναντίον των πρωτεϊνών της µυελίνης. Η πιθανότητα ύπαρξης γενετικής προδιάθεσης στηρίζεται στη διαφορετική συχνότητα της νόσου στις διάφορες φυλές (σπάνια στη µαύρη φυλή και ακόµη σπανιότερη στην κίτρινη φυλή), στη µεγαλύτερη συχνότητα εµφάνισης στους µονοωογενείς διδύµους σε σχέση µε τους διωογενείς. Πρέπει να τονισθεί ότι η νόσος δεν είναι κληρονοµική, αν και η συχνότητά της είναι 10-15 φορές µεγαλύτερη σε συγγενείς από ότι στο γενικό πληθυσµό.
Η συχνότητα της νόσου αυξάνεται µε την αύξηση του γεωγραφικού πλάτους τόσο προς το βόρειο όσο και προς το νότιο ηµισφαίριο. Η νόσος είναι συχνότερη στις γυναίκες απ’ ότι στους άνδρες (1,5:1) καθώς συνήθης ηλικία έναρξης είναι η νεαρή ενήλικη (20-30ετών) αλλά δεν είναι σπάνια η έναρξη της νόσου ακόµη και στην 5η δεκαετία της ζωής. Σπάνια η νόσος αρχίζει πριν το 15ο και µετά το 60ο έτος της ζωής.
Συµπτώµατα µε σχετική σειρά συχνότητας είναι: η µυϊκή αδυναµία, παρέσεις, οπτικές διαταραχές, µουδιάσµατα στα άκρα, αστάθεια, τρόµος, διαταραχές από την κύστη, δυσαρθρία, ζάλη κλπ. Η νευρολογική σηµειολογία είναι διάσπαρτη και µη συστηµατοποιηµένη. Και συγκεκριμένα εµφανίζεται αρχικά µε παραισθησίες στα άκρα, αδυναµία ενός άκρου ή περεγκεφαλιδική αταξία καθώς συχνή επίσης είναι η έναρξη µε απώλεια όρασης από το ένα µάτι. Συχνά κατά την εγκατάσταση της νόσου υπάρχει αίσθηµα διέλευσης ηλεκτρικού ρεύµατος στο µήκος της σπονδυλικής στήλης ή των άκρων σε πρόσθια κάµψη της κεφαλής.
Συνήθως οι ασθενείς παραπονιούνται για αίσθηµα κόπωσης και παρουσιάζουν κατάθλιψη και σπανιότερα ευφορία και συναισθηµατική ακράτεια. Σε προχωρηµένα στάδια, σπάνια παρατηρείται άνοια. Η κόπωση είναι ένα πολύ συχνό σύµπτωµα στους ασθενείς µε ΣΚΠ που εµφανίζεται σε ποσοστό 75-90% ενώ το 28-40% δήλωσε ότι είναι το χειρότερο σύµπτωµα της πάθησης. Πρέπει λοιπόν να ενηµερώνονται για τα πιθανά συµπτώµατα, δηλαδή πότε χειροτερεύουν ή καλυτερεύουν και µε ποιους τρόπους µπορούν να ανακουφιστούν από αυτά Π.χ στη ζέστη ή µετά από κούραση, λόγω αύξησης της θερµοκρασίας του σώµατος, η οπτική οξύτητα είναι πιθανόν να µειώνεται.
Για δεκαετίες, οι άνθρωποι µε Σκλήρυνση Κατά Πλάκας αποθαρρύνονταν στην ιδέα της σωµατικής άσκησης για να αποφύγουν την εξάντληση, την απώλεια όρασης και προβλήµατα ισορροπίας που συχνά προκαλούνται από την αυξηµένη θερµοκρασία του σώµατος. Στους ασθενείς µε Σκλήρυνση Κατά Πλάκας η θερµοκρασία του σώµατος πρέπει να παραµένει σε χαµηλά επίπεδα. Η υπερθέρµανση του σώµατος και η Σκλήρυνση Κατά Πλάκας µπορεί να είναι ένα τοξικό δίδυµο ενώ σε ζεστές µέρες ή µετά από κουραστική δουλειά εµφανίζονται καινούρια συµπτώµατα. Η συσχέτιση µεταξύ αυτών των ξεσπασµάτων και της ανεβασµένης θερµοκρασίας του σώµατος ήταν τόσο καθαρή, που µέχρι τη δεκαετία του ‘80, οι γιατροί χρησιµοποιούσαν ως µέθοδο διάγνωσης της Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας τις αντιδράσεις των ασθενών σε µπάνιο µε ζεστό νερό.
Ασθενής 66 χρονών, εδώ και έξι χρόνια παρακολουθεί τρεις µέρες την εβδοµάδα µαθήµατα Pilates. Τα µαθήµατα Pilates της επιτρέπουν να παραµένει εύκαµπτη και δυνατή, χωρίς να ζεσταίνεται υπερβολικά. Δηλώνει, «Το Pilates με έχει βοηθήσει να οτιδήποτε θέλω, απλά το κάνω πιο αργά και πιο προσεχτικά»!
Γιώργος Κιουρτζής
Functional Trainer
ALTERLIFE Boutique Καλαμαριά
