Το μπλε φως είναι ένα μέρος του ορατού φάσματος (ηλεκτρομαγνητικά κύματα τα οποία
μπορούν να γίνουν αντιληπτά από το ανθρώπινο μάτι). Υπό φυσιολογικές συνθήκες (έκθεση στο ηλιακό φως) έχει ευεργετική επίδραση κατά τη διάρκεια της ημέρας καθώς ενισχύει διάφορες ικανότητες μας, μεταξύ άλλων την προσοχή, την ταχύτητα αντίδρασης αλλά και την καλή διάθεση. Το μπλε φως όμως υπάρχει και σε όλες τις οθόνες των ηλεκτρονικών συσκευών μας καθώς και στους λαμπτήρες LED στα οποία είμαστε εκτεθειμένοι σχεδόν όλη την ημέρα.
Το πρόβλημα με όλη αυτή την υπερ-έκθεση εντοπίζεται στο πως επηρεάζει το φως τον κιρκάδιο ρυθμό, δηλαδή το βιολογικό ρολόι μας. Το φως (ή η απουσία αυτού) είναι ο πιο σημαντικός εξωγενής παράγοντας από αυτούς που επηρεάζουν τον κιρκάδιο ρυθμό. Ο άνθρωπος, αλλά και πολλά ζώα τα οποία έχουν εξελιχθεί σε ένα περιβάλλον το οποίο παρουσιάζει συνεχείς εναλλαγές φωτός-σκότους (ημέρα-νύχτα), έχουν προσαρμόσει βασικές βιολογικές λειτουργίες τους βάσει αυτού ακριβώς του ρυθμού. Μερικές από αυτές είναι ο ύπνος και η σίτιση. Αυτό σημαίνει ότι το σώμα μας έχει ‘’μάθει’’ να λειτουργεί φυσιολογικά υπό συνθήκες εναλλαγής φωτός και σκότους και μάλιστα για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα ανά 24ωρο.
Παρόλα αυτά όλοι μας βρισκόμαστε υπό συνθήκες πλήρους φωτισμού για πολλές ώρες μετά τη δύση του ηλίου και επίσης χρησιμοποιούμε κινητά ή tablets για ανάλογο χρονικό διάστημα. Αυτός ο τρόπος ζωής έχει οδηγήσει αρκετούς επιστήμονες να αναφέρονται σε μία κρυφή μάστιγα της εποχής μας καθώς το μπλε φως επηρεάζει αρνητικά τον ύπνο και φαίνεται να συνδέεται με κάποιους τύπους καρκίνου, την εμφάνιση διαβήτη, καρδιοπάθειες αλλά και την παχυσαρκία.
Όλα αυτά βέβαια δε σημαίνουν ότι δαιμονοποιούμε την πρόοδο της τεχνολογίας. Όμως υπάρχουν τρόποι για να προφυλαχτούμε όπως οι παρακάτω:
1. Χρησιμοποιήστε πιο…κόκκινο φως. Οι παλιότεροι λαμπτήρες πυρακτώσεως είναι πιο κατάλληλοι καθώς έχουν τη λιγότερη επιρροή στον κιρκάδιο ρυθμό αλλά είναι λιγότερο οικονομικοί όπως οι λαμπτήρες LED.
2. Αποφεύγετε να κοιτάτε οθόνες ηλεκτρονικών συσκευών 2-3 ώρες πριν τον ύπνο.
3. Κατεβάστε εφαρμογές που μειώνουν την εκπομπή του μπλε φωτός από τις οθόνες κινητών και tablets και ενεργοποιήστε τη λειτουργία νυχτερινού φωτισμού στον υπολογιστή σας.
4. Αν πρέπει να χρησιμοποιήσετε κινητό ή tablet κατά τις νυχτερινές ώρες ή να δουλεύετε νυχτερινή βάρδια μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ειδικά γυαλιά που μπλοκάρουν το μπλε φως.
5. Εκθέστε τον εαυτό σας σε όσο το δυνατόν περισσότερο ηλιακό φως. Αυτό θα ρυθμίσει καλύτερα τη λειτουργιά του ύπνου αλλά και θα σας κρατήσει σε εγρήγορση κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Γιώργος Χερουβείμ
Senior Trainer
Alterlife Boutique Σταυρός