Ο σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ) είναι ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα υγείας στον κόσμο. Είναι ένα μεταβολικό σύνδρομο με κύριο χαρακτηριστικό του την χρόνια υπεργλυκαιμία που έχει σαν αποτέλεσμα ανεπάρκεια στην έκκριση ή τη δράση της ινσουλίνης ή και των δύο. Παρατηρούμε διαταραχές στον μεταβολισμό των υδατανθράκων, των λιπών και των πρωτεϊνών, αλλά και στο ισοζύγιο του ύδατος και των ηλεκτρολυτών. Εκτός από τα φάρμακα, η δίαιτα και η άσκηση συμβάλλουν αποφασιστικά στη ρύθμιση του ΣΔ. Η σωματική άσκηση αποτελεί σημαντική παρέμβαση τόσο για την πρόληψη όσο και για την θεραπεία του ΣΔ. Η άσκηση αποτελεί απαραίτητη συνιστώσα των προγραμμάτων πρόληψης του ΣΔ2. Συνιστάται μέτριας ή έντονης, έντασης αερόβια άσκηση διάρκειας 30 λεπτών τουλάχιστον την ημέρα. Το 30λεπτο μπορεί να είναι συνεχόμενο ή και διακεκομμένο σε 3 δεκάλεπτα ή 2 δεκαπεντάλεπτα, το λιγότερο 5 φόρες την βδομάδα.
Ο χορός, το γρήγορο βάδισμα, η κολύμβηση και η ποδηλασία είναι η καλύτερη αερόβια άσκηση η οποία θα πρέπει να έχει ένταση >70% του μέγιστου καρδιακού ρυθμού. [ ενδεικτικός υπολογισμός μέγιστου καρδιακού ρυθμού: για γυναίκες και μη γυμνασμένους άνδρες = 220-ηλικία. Για γυμνασμένους άνδρες = 205- 0,5* ηλικία)]. Για την θεραπευτική αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 συνιστάται αερόβια άσκηση μέτριας έντασης τουλάχιστον 150 λεπτά την βδομάδα ή έντονη άσκηση διάρκειας 75-90 λεπτά την βδομάδα. Η άσκηση θα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα, με μεσοδιαστήματα όχι πέρα των 2 ημερών χωρίς άσκηση. Η μεγαλύτερης διάρκειας άσκηση μπορεί να επιφέρει μεγαλύτερη μείωση της γλυκοζυλιώμενης αιμοσφαιρίνης (HbA1c). Η αναερόβια άσκηση μπορεί να συνοδεύει την αερόβια, προσφέροντας επιπλέον όφελος.
Οι ασθενείς θα πρέπει να ενθαρρύνονται (εφόσον δεν υπάρχουν αντενδείξεις) να εκτελούν ασκήσεις εκγύμνασης διαφόρων μυϊκών ομάδων 2-3 φορές την εβδομάδα. Οποιοδήποτε πρόγραμμα άσκησης πρέπει να αρχίζει σταδιακά, τόσο ως προς την ένταση, όσο και ως προς τη διάρκεια της άσκησης, ανάλογα με τις αντοχές του κάθε ασθενή. Η μυϊκή άσκηση αυξάνει την κατανάλωση ενέργειας, βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και ελαττώνει το σάκχαρο του αίματος. Η συστηματική άσκηση πρέπει να γίνει τρόπος ζωής και να περιλαμβάνεται στο θεραπευτικό πρόγραμμα του διαβητικού ασθενή βελτιώνοντας έτσι και την ψυχική του διάθεση αλλά και την ποιότητα ζωής του. Η σωματική άσκηση δεν χρειάζεται να είναι μεγάλης διάρκειας, 30 λεπτά είναι αρκετά. Επίσης τα άτομα που γυμνάζονται δεν θα πρέπει να είναι αρρύθμιστοι για το λόγο ότι υπάρχει κίνδυνος υπογλυκαιμίας.
Ασθενείς που το αντιμετωπίζουν με ινσουλίνη ή ινσουλινοεκκριτικά φάρμακα, η μείωση της γλυκόζης κατά την άσκηση μπορεί να οδηγήσει σε υπογλυκαιμία κατά τη διάρκεια της άσκησης αλλά και αρκετή ώρα μετά την άσκηση, καθώς θα πρέπει να υπάρχει προειδοποίηση για τυχόν εμφάνιση της υπογλυκαιμίας κατά τη νύχτα. Άτομα τα οποία πρόκειται να ακολουθήσουν κάποιο πρόγραμμα έντονης άσκησης πρέπει να αξιολογούνται κλινικά εκ των προτέρων λόγω κινδύνων σχετιζόμενων με το καρδιοαγγειακό σύστημα, ενώ για προβλήματα στεφανιαίας νόσου συνιστάται δοκιμασία κόπωσης.
Βασιλική Νταλαμάγκα
Senior Functional Trainer
ALTERLIFE Boutique Καλαμαριάς
