‘Η γυμναστική είναι ανώτερη από την ιατρική, διότι είναι προτιμότερο να έχει κανείς υγεία, παρά να προσπαθεί να την ανακτήσει.’ – Σωκράτης
Η καλλισθενική γυμναστική μπορεί να ξεκίνησε από την αρχαία Ελλάδα, όμως αποτελεί μία από τις πιο δημοφιλείς μορφές άσκησης σήμερα. Όσοι αγαπούν το fitness και ψάχνουν συνεχώς νέους τρόπους εκγύμνασης και στοχευμένα προγράμματα προπόνησης, σίγουρα θα ενθουσιαστούν με αυτό το είδος άσκησης, το οποίο συνδυάζει την ενδυνάμωση του σώματος με την καλλιέργεια του πνεύματος.
Πάμε λοιπόν να δούμε όλα όσα πρέπει να ξέρεις για την καλλισθενική γυμναστική ή callisthenics, καθώς και τους λόγους για τους οποίους αποτελεί μια ιδανική άσκηση για σένα!
Τι είναι η καλλισθενική γυμναστική
Πρόκειται για ένα είδος λειτουργικής προπόνησης (functional training), στο οποίο δε χρησιμοποιούνται βάρη ή μηχανήματα γυμναστικής, αλλά μόνο το βάρος του σώματος του ασκούμενου. Μέσα από μια σειρά απαιτητικών (και πολλές φορές εντυπωσιακών) πολυαρθρικών ασκήσεων, η καλλισθενική γυμνάζει αποτελεσματικά τους μύες του σώματος, με γνώμονες τη συμμετρία και την αρμονία.
Η ιστορία της καλλισθενικής
Το όνομα της καλλισθενικής γυμναστικής, η οποία έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα, προέρχεται από τη σύζευξη των λέξεων κάλλος (=ομορφιά) και σθένος (=δύναμη). Μάλιστα, σύμφωνα με αναφορές της εποχής, η πρακτική αυτή χρησιμοποιούταν από τα στρατεύματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς και από τους Σπαρτιάτες στρατιώτες.
Τον 19ο αιώνα, τη χρήση της καλλισθενικής γυμναστικής αναβίωσε η Catharine Esther Beecher, μια εκπαιδευτικός, η οποία θεωρούσε το συγκεκριμένο είδος εκγύμνασης ιδανικό για τις νεαρές γυναίκες και συνέβαλε στη δημιουργία σχετικών προγραμμάτων φυσικής αγωγής. Σιγά-σιγά, όμως, κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, η καλλισθενική παραγκωνίστηκε από άλλα αθλήματα.
Πως έγινε δημοφιλής σήμερα
Τα τελευταία χρόνια, η καλλισθενική έχει επανέλθει στο προσκήνιο, λόγω της ανάπτυξης μιας νέας fitness τάσης, της προπόνησης στο δρόμο (street workout). Σε αυτό το είδος στοχευμένης προπόνησης, ο ασκούμενος εκτελεί ασκήσεις σε εξωτερικούς χώρους (πχ. πάρκα), χρησιμοποιώντας το βάρος του σώματος του ως αντίσταση και ‘εξοπλισμό’ που μπορεί να βρει στο δρόμο, όπως οι σκάλες και οι μπάρες.
Ένας άλλος παράγοντας, ο οποίος συνέβαλε στο να γίνει δημοφιλής η καλλισθενική σήμερα, είναι η πανδημία. Λόγω του ότι ο κόσμος δεν είχε πλέον πρόσβαση στα γυμναστήρια και τον απαραίτητο εξοπλισμό κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ξεκίνησε να αναζητά εναλλακτικούς τρόπους να γυμναστεί. Έτσι, το callisthenics, το οποίο δε χρειάζεται άλλο εξοπλισμό πέρα από το βάρος του σώματος, αποτέλεσε μια ιδανική επιλογή προπόνησης!
Σε ποιους απευθύνεται η καλλισθενική γυμναστική
Η καλλισθενική γυμναστική απευθύνεται σε όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας (από μικρά παιδιά, μέχρι άτομα μεγαλύτερης ηλικίας), φύλου και φυσικής κατάστασης. Αν η μόνη εικόνα που έχεις από την καλλισθενική είναι τα εντυπωσιακά ακροβατικά και οι απαιτητικές ασκήσεις (πχ. human flags), μην αποθαρρύνεσαι -αυτά είναι μόνο ένα μικρό μέρος της. Το σημαντικό είναι να αρχίσεις αργά και σταθερά, ανάλογα με τις δυνατότητες του σώματός σου. Ξεκινώντας ένα στοχευμένο πρόγραμμα γυμναστικής σήμερα κιόλας, θα δείς γρήγορα το σώμα σου να αλλάζει, τους μύες σου να χτίζονται και την αντοχή σου να αυξάνεται!
Τα οφέλη της καλλισθενικής
Τα οφέλη της καλλισθενικής γυμναστικής είναι πολλά, τόσο για το σώμα, όσο και για το πνεύμα. Σωματικά, αυξάνει την αντοχή, βοηθά στην απώλεια βάρους, βελτιώνει την ισορροπία, γυμνάζει συμμετρικά, βελτιώνει την απόδοση σε άλλα είδη άσκησης, αυξάνει τη μυϊκή μάζα, βοηθά στην πρόληψη τραυματισμών, και βελτιώνει τη στάση του σώματος. Πνευματικά, η καλλισθενική καλλιεργεί την πειθαρχία, τη συγκέντρωση, την επιμονή, την υπομονή, τη δύναμη της θέλησης και ενισχύει το εσωτερικό σθένος. Με λίγα λόγια, γυμνάζει από μέσα προς τα έξω, βελτιώνοντας το σώμα και την ψυχολογία, αποτελώντας την επιτομή του ‘Νους υγιής εν σώματι υγιεί’!
Οι κλάδοι της καλλισθενικής
Με βάση τον τρόπο εκτέλεσής τους, οι ασκήσεις της καλλισθενικής χωρίζονται σε δύο κυρίως κλάδους: τις ελεύθερες και τις στατικές. Οι ελεύθερες ασκήσεις (freestyle) θυμίζουν ενόργανη γυμναστική και περιλαμβάνουν ασκήσεις αιώρησης, συστροφής κτλ. Οι στατικές ασκήσεις (statics), όπως μαρτυρά και το όνομά τους, είναι στατικής φύσης, όπως το κατακόρυφο, τα βυθίσματα και οι ανθρώπινες σημαίες (human flags).
Ποιές ασκήσεις περιλαμβάνονται στην καλλισθενική
Όπως είπαμε, στην καλλισθενική προπόνηση, χρησιμοποιείται η αντίσταση του βάρους του σώματος του ασκούμενου για την εκτέλεση ασκήσεων που ενδυναμώνουν τον πυρήνα του σώματος (κοιλιακοί, γλουτοί και μέση). Πολλές φορές, οι ασκήσεις μπορούν να γίνουν με τη συνεργασία δύο ασκούμενων, ή με τη βοήθεια κρίκων, μπαρών κτλ.
Γενικά, η καλλισθενική προπόνηση περιλαμβάνει ασκήσεις αντοχής και δύναμης, ισομετρικές ασκήσεις, ασκήσεις ευλυγισίας, ακροβατικές ασκήσεις, ασκήσεις εκρηκτικότητας, και συνδυαστικές ασκήσεις, με τη χρήση του βάρους περισσότερων από ενός ασκούμενων. Μερικές από τις ασκήσεις, οι οποίες εκτελούνται στα πλαίσια της καλλισθενικής προπόνησης είναι:
● Push ups
● Βυθίσματα
● Σανίδες
● Πλειομετρικές ασκήσεις
● Ανυψώσεις ποδιών
● Μονόζυγο
● Έλξεις
● Στηρίξεις χεριών
Η καλλισθενική είναι ένα εξαιρετικό είδος προπόνησης, το οποίο ασκεί αποτελεσματικά τόσο το σώμα, όσο και το πνεύμα. Μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες προπόνησης, θα αρχίσεις να βλέπεις αποτελέσματα στο σώμα σου, αλλά και στην ψυχολογία σου, αφού θα νιώθεις περισσότερη αυτοπεποίθηση και ηρεμία. Αν σκέφτεσαι να ξεκινήσεις, μην το αναβάλεις άλλο, η καλύτερη στιγμή είναι τώρα!