Οι αθλητές συχνά ενδιαφέρονται για καταστάσεις όπως, η ανησυχία πριν από έναν αγώνα, η διέγερση και η προσοχή.
Η ανησυχία και η διέγερση του αθλητή πριν τον αγώνα συχνά υποδηλώνει μια κατάσταση άγχους.
Το άγχος, η πιο συγκεκριμένα το άγχος κατάστασης, είναι η υποκειμενική εμπειρία της ανησυχίας για το μέλλον, και η αβεβαιότητα η οποία συνδέεται από αυξημένη δραστηριότητα του αυτόνομου νευρικού συστήματος και αυξημένες ορμονικές εκκρίσεις.
Το άγχος κατάστασης αποτελεί μια αρνητική εμπειρία η οποία όμως μπορεί να έχει θετική, αρνητική ή αδιάφορη επίδραση στην αθλητική επίδοση, ανάλογα με το επίπεδο του αθλητή την προσωπικότητα του και την πολυπλοκότητα της δραστηριότητας που εκτελεί.
Το άγχος κατάστασης σχετίζεται αλλά διαφέρει από το άγχος προδιάθεσης.
Το άγχος προδιάθεσης αποτελεί μια παράμετρο της προσωπικότητας και σχετίζεται με την πιθανότητα να αντιλαμβάνεται ένα συγκεκριμένο άτομο, ένα περιβάλλον ως εχθρικό.
Στην ουσία το άγχος προδιάθεσης είναι η βάση πάνω στην οποία ένας αθλητής βιώνει το άγχος κατάστασης.
Η διέγερση είναι η παράμετρος που δηλώνει της ένταση της συμπεριφοράς και της φυσιολογικής κατάστασης. Για παράδειγμα ένας αθλητής που είναι ενεργοποιημένος, έχει υψηλή εγκεφαλική δραστηριότητα που χαρακτηρίζεται από θετικές σκέψεις και δυνατή αίσθηση του ελέγχου. Σε μια τέτοια κατάσταση ο αθλητής δεν επιγράφεται ως αγχωμένος.
Η διέγερση είναι μια κατάσταση που υπάρχει πάντα σε κάποιο βαθμό σε κάποιο άτομο ως συνεχόμενη κατάσταση που κυμαίνεται από βαθύ ύπνο ή λήθαργο ως πολύ έντονη ενεργοποίηση. Το ιδανικό επίπεδο διέγερσης για την αποτελεσματική απόδοση εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Σε μια κατάσταση που δεν προκαλεί άγχος στον αθλητή, η διέγερση ελέγχεται από τον αθλητή και μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί ανάλογα με τις απαιτήσεις.
Ο αθλητής που είναι καλά προετοιμασμένος ψυχολογικά ξέρει ποια είναι τα κατάλληλα επίπεδα διέγερσης για την μεγιστοποίηση της απόδοσης και μπορεί να διαχειριστεί ανάλογα. Συνήθως η διέγερση είναι πολύ υψηλή και οι σκελετικοί μύες είναι πολύ σφιγμένοι, η καρδιακή συχνότητα υψηλή και δημιουργούνται αρνητικές σκέψεις στον αθλητή. Αυτή η έλλειψη σωματικής και ψυχολογικής αποτελεσματικότητας, συνήθως, ενεργοποιείται από την αβεβαιότητα για μια υπάρχουσα ή προσδοκώμενη κατάσταση.
Σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν τουλάχιστον 3 παράγοντες.
- Μεγάλος βαθμός συμμετοχής του εγώ, όπου ο αθλητής μπορεί να αντιληφθεί μια απειλή στην αυτοπεποίθηση του.
- Ασυμφωνία μεταξύ των ικανοτήτων του και των απαιτήσεων για μια αθλητική επιτυχία.
- Φόβος των συνέπειων της αποτυχίας (όπως η απώλεια της αποδοχής από τους συναθλητές, τον προπονητή ή την οικογένεια)
Αν θες να πετύχεις και να γίνεις ο καλύτερος υπάρχει μόνο ένας δρόμο, ο δύσκολος!
Χρειάζεται πολύ σκληρή δουλεία προπονητικά που αυτό να προέρχεται από δύναμη ψυχής και θετικές σκέψεις και ποτέ να μην το βάζουμε κάτω.
Πρέπει να αποτύχεις εκατοντάδες φορές για να επιτύχεις μια.
Γιώργος Σπάρος
Functional Trainer
Alterlife Boutique Μαρούσι