Ένας όρος που ακούγεται ιδιαίτερα στο χώρο του fitness είναι η λιπομέτρηση. Με ποιον τρόπο λειτουργεί η λιπομέτρηση και σε τι ακριβώς βοηθάει κάποιον που θέλει να χάσει βάρος;
Τι είναι η λιπομέτρηση;
Η Λιπομέτρηση ή αλλιώς Ανάλυση σύστασης σώματος είναι μία διαδικασία που χρησιμοποιείται από τους επιστήμονες υγείας με σκοπό να αξιολογήσουν τη σύνθεση του σώματος και να συλλέξουν πληροφορίες σχετικά με το ποσοστό λίπους, την οστική μάζα, τη μυϊκή μάζα και τα υγρά του σώματος. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για την ανάλυση της σύστασης σώματος ποικίλουν. Οι πιο διαδεδομένες τεχνικές που χρησιμοποιούνται για την ανάλυση σύσταση σώματος είναι η μέθοδος DEXA, η Δερματοπτυχομετρία (SFT) και η Βιοηλεκτρική Εμπέδηση (BIA), με την τελευταία να είναι η πλέον πιο χρησιμοποιούμενη.
Πως λειτουργεί η λιπομέτρηση βιοηλεκτρικής εμπέδησης
Η διαδικασία της λιπομέτρησης με βιοηλεκτρική εμπέδηση βασίζεται στη διαφορετική αγωγιμότητα που παρουσιάζουν οι διάφοροι ιστοί του σώματος εξαιτίας της διαφορετικής τους περιεκτικότητας σε νερό και ηλεκτρολύτες. Οι πλούσιοι σε λίπος ιστοί (όπως το λίπος) έχουν λιγότερο νερό και ηλεκτρολύτες και άρα μικρότερη αγωγιμότητα από τους ιστούς χωρίς λίπος (όπως οι μύες). Ακουμπώντας το άτομο τις μεταλλικές επιφάνειες που διαθέτει ο λιπομετρητής (στις παλάμες και στα πέλματα) δημιουργείται ένα κλειστό κύκλωμα μέσω του οποίου περνά ρεύμα πολύ χαμηλής έντασης. Αναλόγως την αντίσταση που συναντά και μέσω ειδικών διαγνωστικών εξισώσεων μπορεί να προσδιορίσει τα ποσοστά των διαφόρων ιστών.
Ποιες ενδείξεις προκύπτουν από μία λιπομέτρηση;
Το ποσοστό Λίπους, δηλαδή η αναλογία του σωματικού λίπους ανά συνολικό σωματικό βάρος. Το περίσσιο σωματικό λίπος έχει συσχετιστεί με χρόνιες παθήσεις όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, τα καρδιαγγειακά νοσήματα κλπ. Είναι σημαντικό λοιπόν να προσδιοριστεί το ποσοστό της λιπώδους μάζας και αν χρειάζεται να ελαττωθεί.
Η μυϊκή μάζα, δηλαδή το βάρος των συνολικών μυών που υπάρχουν στο σώμα (μεταξύ των οποίων οι σκελετικοί και οι λείοι μύες). Μία ικανοποιητική μυϊκή μάζα, όχι μόνο προστατεύει από μυοσκελετικά προβλήματα αλλά παράλληλα βοηθάει το σώμα να δαπανά περισσότερη ενέργεια ενισχύοντας έτσι μία προσπάθεια απώλειας βάρους κι αυτό διότι ο μυϊκός ιστός είναι ο περισσότερο μεταβολικά ενεργός ιστός του σώματος.
Το σπλαχνικό λίπος, δηλαδή το λίπος που βρίσκεται ανάμεσα από τα ζωτικά όργανα στην περιοχή της κοιλιάς. Η διατήρηση ενός υγιούς ποσοστού σπλαχνικού λίπους βοηθάει στην πρόληψη από παθήσεις όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Οι συνολικές ενεργειακές ανάγκες, δηλαδή οι συνολικές θερμίδες που πρέπει να καταναλώνεις ημερησίως για να διατηρείται το σωματικό σου βάρος. Η μέτρηση αυτή βοηθάει στον προσδιορισμό των θερμίδων που χρειάζονται για να χάσεις, να πάρεις ή να διατηρήσεις το βάρος σου.
Τα σωματικά υγρά, δηλαδή η συνολική ποσότητα των υγρών στον οργανισμό, εκφραζόμενη ως ποσοστό του συνολικού βάρους. Αν σκεφτούμε ότι ένα μεγάλο μέρος του ανθρώπινου σώματος (~70%) αποτελείται από νερό κατανοούμε πόσο σημαντικό είναι να είμαστε ενυδατωμένοι για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού.
Γιατί χρειάζεται να πραγματοποιείται μία λιπομέτρηση;
Η λιπομέτρηση είναι μία εύκολη και αξιόπιστη μέθοδος για να αξιολογήσει κανείς την πρόοδό του όταν ακολουθεί ένα συγκεκριμένο πλάνο διατροφής. Πιο συγκεκριμένα, κάποιος που ακολουθεί μια διατροφή απώλειας βάρους έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει τις μεταβολές που συμβαίνουν στο σώμα του κατά τη διάρκεια της αλλαγής. Για παράδειγμα μπορεί να συγκρίνει την αρχική μέτρηση με μία επόμενη μέτρηση και να πάρει ακριβείς πληροφορίες για το αν έχασε αλλά και από ποια σημεία έχασε λίπος καθώς και αν διατήρησε την μυϊκή του μάζα. Κατά τη διάρκεια μιας διατροφής απώλειας βάρους δεν αρκεί απλώς να χάνει κανείς βάρος. Ένας πολύ βασικός στόχος είναι να χάνει λίπος, αλλά να διατηρεί παράλληλα τη μυϊκή του μάζα. Αυτό λοιπόν μπορεί να αξιολογηθεί, από το διαιτολόγο, μέσω λιπομετρήσεων ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Συμπερασματικά, η διαδικασία της λιπομέτρησης και συγκεκριμένα με τη μέθοδο της βιοηλεκτρικής εμπέδησης, είναι ένας καλός τρόπος για να αξιολογήσει κανείς εάν η διατροφή, που ακολουθεί σε συνδυασμό με τις προπονήσεις επιφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Κλέαρχος Κουστουμπάρδης
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
ALTERLIFE Fitness Excellence
