O παγκόσμιος χάρτης διατροφής αποτελείται από χιλιάδες διαφορετικές κουζίνες με κάθε μία να ξεχωρίζει για τα υλικά που χρησιμοποιεί και τις διαφορετικές γεύσεις που προσφέρει.
Στις μέρες μας λόγω της γαστρονομικής παγκοσμιοποίησης έχουμε τη δυνατότητα να δοκιμάσουμε κουζίνες απ’ όλα τα μέρη του πλανήτη χωρίς να χρειάζεται να ταξιδέψουμε απαραίτητα σε αυτά.
Ωστόσο, αν και η γεύση αποτελεί πλέον προνόμιο και εγγύηση για τα περισσότερα εστιατόρια που επισκεπτόμαστε, δε γνωρίζουμε απαραίτητα ποιες κουζίνες μπορούν ωφελήσουν περισσότερο την υγεία μας.
Παρακάτω αναφέρονται μερικές εθνικές κουζίνες που έχουν αναδειχθεί για τα διάφορα οφέλη που προσφέρουν στην υγεία του ανθρώπου.
Ελληνική κουζίνα
Δεν θα μπορούσαμε να αποκλείσουμε την ελληνική κουζίνα καθώς υπάρχει ένας καλός λόγος που οι περισσότεροι ειδικοί στο χώρο της διατροφής προτιμούν τη μεσογειακή διατροφή. Παραδοσιακά ελληνικά τρόφιμα όπως είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα φρέσκα εποχικά φρούτα και τα όσπρια όπως οι φακές και τα φασόλια, πλούσια σε φυτικές ίνες, βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά συνιστούν μέρος της. Σημαντική θέση στην ελληνική κουζίνα έχουν και τα γαλακτοκομικά προϊόντα τα οποία είναι πλούσια σε ασβέστιο, περιέχουν πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας και απαραίτητες βιταμίνες (Α, D και βιταμίνες του συμπλέγματος B). Επίσης, η αυξημένη κατανάλωση ψαριών και χρήση ωμού ελαιόλαδου προσφέρει τα απαραίτητα για τον οργανισμό λιπαρά οξέα. Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό με τη μέτρια κατανάλωση αλκοόλ φαίνεται να έχουν προστατευτική δράση έναντι των καρδιαγγειακών νοσημάτων και του σακχαρώδους διαβήτη καθώς και άλλων παθήσεων που σχετίζονται με τη διατροφή.
Θα ήταν περιττό να απαριθμηθούν ένα προς ένα τα θρεπτικά συστατικά της ελληνικής κουζίνας, καθώς ο κατάλογος είναι μακρύς. Αρκεί να αναφέρουμε ότι η Μεσογειακή Διατροφή βασιζόμενη στις αρχές της κρητικής κουζίνας, συμπεριλήφθη προσφάτως στον κατάλογο της UNESCO για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά.
Όμως προσοχή…
Το πρόβλημα είναι πως, η παραδοσιακή αυτή δίαιτα έχει αλλοιωθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Την ίδια ώρα, οι πρόωροι θάνατοι από εμφράγματα και κακοήθη νεοπλάσματα τείνουν να λάβουν επιδημικές διαστάσεις. Οξύμωρη είναι επίσης η παρατήρηση ότι οι Φιλανδοί κατάφεραν να μειώσουν τη συνολική θνησιμότητα του πληθυσμού τους από καρδιαγγειακά, υιοθετώντας τις βασικές αρχές της κρητικής διατροφής, τη στιγμή που οι Έλληνες τα τελευταία χρόνια καταλαμβάνουν μια αρνητική πρωτιά, έχοντας ξεχάσει τις καταβολές τους.
Ιαπωνική κουζίνα
Δεν είναι κρυφό πως η ιαπωνική κουζίνα, ειδικά η εκδοχή που προτιμάται στην Okinawa, εκεί που οι άνθρωποι φτάνουν τα…100, είναι υγιεινή για πολλούς λόγους. Εκτός του ότι τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν κύριο μέρος της, χρησιμοποιούν μεθόδους μαγειρικής, όπως ο ατμός ή stir-fry που θεωρούνται ιδιαιτέρως υγιεινοί από τους ειδικούς ενώ αποφεύγονται το κόκκινο κρέας, η ζάχαρη και τα επεξεργασμένα τρόφιμα. Πέρα τούτου, εφαρμόζουν και το “Hara Hachi Bu” που σημαίνει σε ελεύθερη μετάφραση «φάε μέχρι να νιώσεις 80% χορτάτος». Όλα τα παραπάνω έχουν αποτέλεσμα στα χαμηλά ποσοστά εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου και του μαστού, ενώ αν προσθέσουμε και το πράσινο τσάι, τα φύκια που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά και πολύτιμα ιχνοστοιχεία, τα ω-3 λιπαρά οξέα από τα ψάρια, και τις εναλλακτικές μορφές πρωτεΐνης όπως είναι η σόγια και τα μανιτάρια, καταλαβαίνουμε ότι η ιαπωνική κουζίνα χαρακτηρίζεται από νόστιμα πιάτα που ταυτόχρονα θωρακίζουν και την υγεία μας.
Ινδική κουζίνα
Ακούγοντας “ινδική κουζίνα” ίσως να σκέφτόμαστε αρωματικά καρυκεύματα, όπως είναι όπως είναι η πιπερόριζα, το κόκκινο τσίλι και τα διάφορα μπαχαρικά.
Τα παραπάνω μπορούν πράγματι να προάγουν την υγεία και μπαχαρικά όπως ο κουρκουμάς φαίνεται να έχουν αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση. Μάλιστα, ερευνητές επισημαίνουν το γεγονός ότι τα ποσοστά της νόσου του Alzheimer στην Ινδία είναι τέσσερις φορές μικρότερα από την Αμερική ή την Ευρώπη, και αυτό ίσως συνδέεται με την άφθονη χρήση μπαχαρικών και καρυκευμάτων. Η ινδική κουζίνα χαρακτηρίζεται από μεγάλη ποικιλία λαχανικών, διάφορα είδη οσπρίων και προϊόντα ολικής άλεσης. Επίσης, λόγω κοινωνικών και θρησκευτικών παραδόσεων η κατανάλωση κόκκινου κρέατος (κυρίως μοσχαριού) είναι περιορισμένη με αποτέλεσμα να επιλέγονται άλιπες μορφές κρέατος όπως είναι το κοτόπουλο και τα ψάρια.
Τι να προσέχουμε…
Παρά το γεγονός ότι οι παραπάνω κουζίνες ξεχωρίζουν μεταξύ άλλων για τα διατροφικά τους οφέλη, δεν σημαίνει ότι δεν παρουσιάζουν και «κινδύνους» όπως είναι τηγανητά πιάτα και γλυκά, πλούσια σε ζάχαρη και λιπαρά. Γι’ αυτό τον λόγο ο καταναλωτής οφείλει να ενημερώνεται από τους ειδικούς σχετικά με το θέμα της διατροφής ώστε να επιλέγει με μέτρο και σύνεση.
Επίσης, παρόλο που αναφέρθηκαν μόνο οι παραπάνω κουζίνες δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποκλείουμε τις υπόλοιπες καθώς παρουσιάζουν πολλά οφέλη και υγιεινές επιλογές, τις οποίες κάλλιστα μπορούμε να εντάξουμε στη διατροφή μας.
Γιάννης Δαλδάς
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
ALTERLIFE Fitness Excellence