Το καρπούζι είναι ένα μεγάλο φρούτο, που ευδοκιμεί τους καλοκαιρινούς μήνες. Προέρχεται από τη νότια Αφρική και ανήκει στην ίδια οικογένεια με τα πεπόνια, τα κολοκυθάκια, τις κολοκύθες και τα αγγούρια (Cucurbitaceae).
Το καρπούζι αποτελείται κυρίως από νερό (91%) και υδατάνθρακες (7.6%). Η περιεκτικότητά του σε πρωτεΐνες και λίπος είναι σχεδόν μηδενική και έχει πολύ λίγες θερμίδες. Υπάρχουν 5 κοινές ποικιλίες καρπουζιού: με σπόρους, χωρίς σπόρους, μίνι, κίτρινο και πορτοκαλί.
Οφέλη και διατροφική αξία του Καρπουζιού
Το καρπούζι περιέχει μεγάλη ποσότητα νερού και θρεπτικών συστατικών, περιέχει πολύ λίγες θερμίδες και είναι εξαιρετικά αναζωογονητικό. Αποτελεί επίσης μια καλή διαιτητική πηγή κιτρουλλίνης και λυκοπενίου, δύο πολύ σημαντικών φυτοχημικών ουσιών.
Η κατανάλωση καρπουζιού (ή και του χυμού του) μπορεί να έχει πολλά οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένων της μείωσης της αρτηριακής πίεσης, της βελτίωσης της ευαισθησίας στην ινσουλίνη και της αποθεραπείας των καταπονημένων μυών.
Πολύς κόσμος φοβάται να καταναλώσει καρπούζι επειδή «είναι όλο ζάχαρη».
Ο γλυκαιμικός δείκτης του καρπουζιού κυμαίνεται από 72 ως 80, ο οποίος είναι υψηλός. Ο γλυκαιμικός δείκτης ενός τροφίμου είναι ένα μέτρο για το πόσο γρήγορα το συγκεκριμένο τρόφιμο αυξάνει τα επίπεδα σακχάρου μετά από την κατανάλωσή του. Ωστόσο, επειδή κάθε μερίδα καρπουζιού έχει σχετικά χαμηλή ποσότητα υδατανθράκων, η κατανάλωση του δεν φαίνεται να έχει σημαντική επίδραση στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Το καρπούζι αποτελεί την σημαντικότερη διατροφική πηγή του αμινοξέος κιτρουλλίνη. Μέσα στον οργανισμό, η κιτρουλλίνη μετασχηματίζεται στο απαραίτητο αμινοξύ αργινίνη. Τόσο η κιτρουλλίνη όσο και η αργινίνη παίζουν σημαντικό ρόλο στη σύνθεση του μονοξειδίου του αζώτου (ΝΟ), ενός μορίου που βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης προκαλώντας διαστολή των αιμοφόρων αγγείων. Η κατανάλωση καρπουζιού και χυμού καρπουζιού μπορεί να αυξήσει σημαντικά τα επίπεδα της κιτρουλλίνης και της αργινίνης στο αίμα.
Η αργινίνη είναι επίσης σημαντική για πολλά όργανα, όπως οι πνεύμονες, τα νεφρά, το ήπαρ, το ανοσοποιητικό και αναπαραγωγικό σύστημα και έχει αποδειχθεί ότι διευκολύνει την επούλωση τραυμάτων.
Το καρπούζι είναι η πιο γνωστή πηγή λυκοπενίου, ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό υπεύθυνο για το κόκκινο χρώμα του. Το λυκοπένιο είναι ένας τύπος καροτενοειδούς που δεν μετατρέπεται σε βιταμίνη Α. Το λυκοπένιο χρησιμοποιείται σε πολύ μικρό ποσοστό για να σχηματισθεί β-καροτένιο στο σώμα, το οποίο μετατρέπεται στη συνέχεια σε βιταμίνη Α. Το λυκοπένιο γενικά έχει συσχετισθεί με τις ντομάτες, αλλά το φρέσκο καρπούζι είναι στην πραγματικότητα καλύτερη πηγή λυκοπενίου από ότι η φρέσκια ντομάτα.
Επιπροσθέτως, μιας και το καρπούζι είναι κατά 91% νερό στη συστασή του, προσφέρει βαθιά ενυδάτωση
Συμπερασματικά, βλέπουμε πως όχι μόνο δε χρειάζεται να φοβόμαστε το καρπούζι και τη «ζάχαρη του» αλλά να το εκτιμούμε για τη πλούσια διατροφική του αξία. Μη ξεχνάμε άλλωστε, τη δροσιά και την ενυδάτωση που μας προσφέρει, τις καυτές μέρες του καλοκαιριού. Απολαύστε το ελεύθερα!
Κωνσταντίνος Πολυχρόνου
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
ALTERLIFE Fitness Excellence
