Ο ενεργός άνθρακας είναι παντού! Προστίθεται σε μάσκες προσώπου, λευκαντικές οδοντόκρεμες, ταμπλέτες και κάψουλες. Αυτό το μοντέρνο συμπλήρωμα διατροφής ισχυρίζεται ότι μας «καθαρίζει από τις τοξίνες», νικάει το φούσκωμα και επίσης θεραπεύει το hangover.
Αλλά τι είναι εντέλει ο ενεργός άνθρακας και αξίζει όλη αυτή τη διαφημιστική εκστρατεία;
Αν και ακούγεται ως κάτι που θα χρησιμοποιούσατε για να ανάψετε το μπάρμπεκιου, ο ενεργός άνθρακας είναι η τελευταία τάση «αποτοξίνωσης».
Είναι στην ουσία μία λεπτή, άοσμη, άγευστη και μη τοξική μαύρη σκόνη. Μπορεί να παραχθεί από τύρφη, μπαμπού, κάρβουνο, ξύλο, πριονίδι, φλοιό καρύδας, κ.α.
Ο ενεργός άνθρακας είναι παρόμοιος με τον απλό άνθρακα, διαφέρουν όμως στον τρόπο επεξεργασίας. Έτσι αποκτά μία εξαιρετικά πορώδη επιφάνεια.
Ο ενεργός άνθρακας θερμαίνεται σε ελεγχόμενο περιβάλλον και σε κενό αέρα. Έτσι, μπορεί να δεσμεύει διάφορες ουσίες που έρχονται σε επαφή με αυτόν, σε υγρή ή και αέρια μορφή και σε ποσότητες πολλαπλάσιες από το βάρος του.
Ο ενεργός άνθρακας έχει μακρά ιστορία χρήσης στην επείγουσα ιατρική για τη θεραπεία υπερβολικής δόσης φαρμάκων ή τυχαίας δηλητηρίασης.
Η έγκαιρη χορήγηση του άνθρακα σε επαρκείς δόσεις του επιτρέπει να συνδέεται με ορισμένα φάρμακα ή δηλητήρια, μειώνοντας την απορρόφησή τους στο έντερο και ελαχιστοποιώντας τις επιβλαβείς επιπτώσεις στον ασθενή.
Κατά ειρωνικό τρόπο, ενώ ο ενεργός άνθρακας δεσμεύεται καλά με ορισμένες ενώσεις, όπως συγκεκριμένα δηλητήρια και φάρμακα, δεν συνδέεται με το αλκοόλ, επομένως όσοι ελπίζουν σε μια θεραπεία του hangover μάλλον θα απογοητευτούν.
Μέχρι σήμερα δεν έχουν γίνει μελέτες που να εξετάζουν τα αποτελέσματα της μακροχρόνιας χρήσης. Ο ενεργός άνθρακας είναι πραγματικά καλός στην προσρόφηση ή στην απορρόφηση όλων των μορίων στο πέρασμά του, αλλά δεν είναι τόσο καλός στο να διαλέγει τι είναι τοξικό και τι όχι.
Όταν ένα άτομο καταναλώνει ενεργό άνθρακα στο παγωτό, ο άνθρακας απορροφά το ασβέστιο, το κάλιο και άλλες βιταμίνες που θα μπορούσαν να βρεθούν στο γάλα. Αυτό εμποδίζει τον βλεννογόνο του στομάχου να απορροφήσει αυτά τα θρεπτικά συστατικά, πράγμα που σημαίνει ότι το σώμα τα αποβάλλει ως απόβλητα μαζί με τον άνθρακα. Σε ακραίες περιπτώσεις, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αβιταμίνωση του οργανισμού και υποθρεψία.
Εάν παίρνετε φάρμακα, καλό θα ήταν να τα αποφεύγετε ή τουλάχιστον να τα καταναλώνετε με προσοχή, επειδή ο ενεργός άνθρακας μπορεί να τα κάνει λιγότερο αποτελεσματικά.
Κλείνοντας, λοιπόν, καταλήγουμε πως σε ένα τυπικά υγιές άτομο, η αποτοξίνωση γίνεται πολύ αποτελεσματικά από το σώμα μέσω οργάνων, όπως το συκώτι και τα νεφρά και δεν υποβοηθάται από χυμούς αποτοξίνωσης, smoothies ή συμπληρώματα.
Άννα Καλύβα
Υπεύθυνη Διαιτολόγος -Διατροφολόγος
ALTERLIFE Fitness Excellence