Τι είναι ο υποθυρεοειδισμός;
Ο υποθυρεοειδισμός είναι μία κατάσταση, όπου ο θυρεοειδής αδένας υπολειτουργεί, δηλαδή παράγει λίγες ή καθόλου θυρεοειδικές ορμόνες.
Οι θυρεοειδικές ορμόνες είναι δύο: H θυροξίνη ή Τ4 και η τριιωδοθυρονίνη ή Τ3, η παραγωγή των οποίων ρυθμίζεται από τη θυρεοειδοτρόπο ορμόνη ή TSH.
Η TSH εκκρίνεται από την υπόφυση και μέσω της κυκλοφορίας μεταφέρεται στον θυρεοειδή αδένα για να δώσει ένα μήνυμα ότι το σώμα μας χρειάζεται μεγαλύτερη ή μικρότερη ποσότητα θυρεοειδικών ορμονών.
Αίτια και Συμπτώματα
Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να είναι είτε πρωτοπαθής (Η πιο συχνή μορφή με υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα) είτε δευτεροπαθής (Πολύ πιο σπάνια μορφή με υπολειτουργία της υπόφυσης).
Τα κύρια συμπτώματά του είναι το γενικευμένο αίσθημα της κόπωσης, η δυσανεξία στο κρύο, η απώλεια μαλλιών, οι διαταραχές στην έμμηνο ρύση, η βραδυκαρδία ενώ τα κύρια συμπτώματα που σχετίζονται με τη διατροφή είναι η μείωση του βασικού μεταβολικού ρυθμού και η δυσκοιλιότητα.
Θεραπεία
Όσον αφορά τη θεραπεία, στις περισσότερες περιπτώσεις η θεραπεία περιλαμβάνει την εφ’ όρου ζωής λήψη συνθετικής Τ4 (levothyroxine). Γενικά, δεν υπάρχει ειδικό διατροφικό σχήμα για την αντιμετώπιση του υποθυρεοειδισμού ούτε επιβεβαιώνεται από έρευνες ότι υπάρχουν ειδικά τρόφιμα που πρέπει να προτιμώνται ή να αποφεύγονται από άτομα με υποθυρεοειδισμό.
Μικροθρεπτικά συστατικά και υποθυρεοειδισμός
Υπάρχουν βέβαια αρκετά θρεπτικά συστατικά, τα οποία έχουν μελετηθεί και φαίνεται ότι είναι απαραίτητα για τη βέλτιστη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα.
- Ιώδιο (I): Το ιώδιο είναι απαραίτητο ιχνοστοιχείο για τη σύνθεση των θυρεοειδικών ορμονών, επομένως άτομα με ανεπάρκεια ιωδίου βρίσκονται σε κίνδυνο εμφάνισης υποθυρεοειδισμού.Η έλλειψη ιωδίου είναι αρκετά συχνή και φαίνεται να επηρεάζει το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού.Ωστόσο, είναι λιγότερο συχνό στις αναπτυγμένες χώρες, όπου έχει θεσπιστεί ως μία πολιτική δημόσιας υγείας ο εμπλουτισμός του επιτραπέζιου αλατιού με ιώδιο (ιωδιούχο αλάτι). Άλλα τρόφιμα πλούσια σε ιώδιο είναι τα θαλασσινά (γαρίδες, αστακός, μπακαλιάρος), τα γαλακτοκομικά, τα αυγά, τα φασόλια, τα λαχανικά (αγκινάρα, σπανάκι, γογγύλια), τα όσπρια, η σόγια.
- Σελήνιο (Se): Ανάμεσα στα στοιχεία που συμβάλλουν στην εύρυθμη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα είναι το σελήνιο. Πρόκειται για ένα απαραίτητο συστατικό των σεληνοπρωτεϊνών, οι οποίες είναι υπεύθυνες για τη μετατροπή της Τ4 σε Τ3.Επίσης, ορισμένες σεληνοπρωτεΐνες έχουν σημαντικές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, συμβάλλοντας στην αντιοξειδωτική προστασία του θυρεοειδούς και στη μείωση της οξειδωτικής βλάβης που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες. Τρόφιμα πλούσια σε σελήνιο είναι τα καρύδια Βραζιλίας, τα δημητριακά ολικής άλεσης, ο τόνος, τα στρείδια, τα αυγά ή το στήθος κοτόπουλου.
- Ψευδάργυρος (Zn): Ο ψευδάργυρος συμβάλλει στην καλή λειτουργία του θυρεοειδούς καθώς εμπλέκεται στη διαδικασία που μετατρέπει τη βιολογικά ανενεργή ορμόνη Τ4 στην ενεργή της μορφή, Τ3. Τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο είναι το συκώτι, το μοσχαρίσιο κρέας, τα αυγά, τα οστρακοειδή, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, τα πράσινα λαχανικά.
- Βιταμίνη D: Οι περισσότερες μελέτες παρατήρησης έχουν αναφέρει χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D πλάσματος σε ασθενείς με υποθυρεοειδισμό. Βέβαια, δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο από αυτές τις μελέτες εάν τα χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης D αποτελούν την αιτία της νόσου ή αποτελεί επιπλοκή αυτής.Είναι πιθανόν, τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D όταν συνδυάζονται με ένα ανοσοποιητικό σύστημα το οποίο υπολειτουργεί να διευκολύνουν την εξέλιξη της νόσου. Εξίσου πιθανό είναι, ωστόσο, ο ίδιος ο υποθυρεοειδισμός να οδηγεί σε τροποποίηση του τρόπου ζωής και αυτό κατ΄ επέκταση σε χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D.Για παράδειγμα, τα άτομα με υποθυρεοειδισμό μπορεί να έχουν μειωμένη έκθεση στο φως του ηλίου.
-
- Βρογχοκηλογόνα (goitrogens): Υπάρχουν ορισμένες τροφές που θα πρέπει να περιορίσετε ενδεχομένως για να διατηρήσετε τον θυρεοειδή σας υγιή. Πρόκειται για όσες περιέχουν μία κατηγορία ενώσεων που ονομάζονται βρογχοκηλογόνα. Αυτές οι ουσίες βρίσκονται στο λάχανο, στα λαχανάκια Βρυξελλών, στο κουνουπίδι, στο μπρόκολο, στο σπανάκι, στο ραπανάκι, στα προϊόντα σόγιας κ.α.Βέβαια, αξίζει να τονιστεί ότι οι ενώσεις αυτές απενεργοποιούνται με το μαγείρεμα, οπότε ένα άτομο με υποθυρεοειδισμό δε χρειάζεται να αποκλείσει τελείως από τη διατροφή του αυτές τις τροφές.
Υποθυρεοειδισμός και παχυσαρκία
Ο υποθυρεοειδισμός είναι η παθολογική εκείνη κατάσταση, κατά την οποία ο θυρεοειδής υπολειτουργεί με αποτέλεσμα να παρατηρείται πτώση του βασικού μεταβολικού ρυθμού μεταξύ άλλων. Ωστόσο, συχνά ακούγονται εκφράσεις του τύπου «Δεν μπορώ να χάσω βάρος λόγω του υποθυρεοειδούς» ή «Έχω υπερβάλλον βάρος, λόγω διαγνωσμένου υποθυρεοειδισμού».
Η άποψη αυτή είναι λανθασμένη καθώς εφόσον τα άτομα διαγνωσθούν, η κλινική τους εικόνα βελτιώνεται εντός λίγων εβδομάδων. Οπότε τα άτομα αυτά μπορούν να αυξήσουν ή να μειώσουν το βάρος τους, όπως ακριβώς ένα άτομο με φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδούς.
Έρρικα Σακκά
Διαιτολόγος- Διατροφολόγος
ALTERLIFE Fitness Excellence
