Οι υδατάνθρακες είναι ίσως το πιο πολυσυζητημένο μακροθρεπτικό συστατικό στις μέρες μας. Σχεδόν κάθε μέρα θα ακούσω στο γραφείο ή και έξω πολύ κόσμο να δηλώνει πως «θα κόψω τους υδατάνθρακες και θα αδυνατίσω» ή «έχω πάρει βάρος, λογικό αφού τρώω ψωμί». Είναι όμως ακριβείς αυτοί οι ισχυρισμοί;
Η αλήθεια είναι πως οι υδατάνθρακες είναι πολύ παρεξηγημένοι έως δαιμονοποιημένοι από πάρα πολύ κόσμο, κάπως άδικα. Οι υδατάνθρακες παρέχουν στον οργανισμό ακριβώς τις ίδιες θερμίδες με τις πρωτεΐνες δηλ. 4 kcal/γραμμάριο με τη διαφορά ότι οι πρωτεΐνες διατηρούν τα επίπεδα ενέργειας για περισσότερο χρόνο, άρα έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Αντίθετα, οι υδατάνθρακες παρέχουν βραχυπρόθεσμα περισσότερη ενέργεια, άρα έχουν υψηλότερο γλυκαιμικό δείκτη.
Υπάρχουν δύο κατηγορίες υδατανθράκων, οι “απλοί” και οι “σύνθετοι”. Οι σύνθετοι υδατάνθρακες θεωρούνται “καλοί” επειδή έχουν χαμηλότερο γλυκαιμικό φορτίο, δηλαδή ελευθερώνονται μικρότερες ποσότητες σακχάρων στον οργανισμό, με πιο σταθερό ρυθμό, σε αντίθεση με τους απλούς υδατάνθρακες που μας προσδίδουν μεγάλη ποσότητα σακχάρων σε πολύ λίγο χρόνο.
Τα φρούτα και τα λαχανικά, που είναι αναπόσπαστο κομμάτι μιας σωστής θρεπτικής διατροφής, έχουν απλούς υδατάνθρακες που όμως επειδή περιέχουν φυτικές ίνες, διασπόνται διαφορετικά από τον οργανισμό σε σχέση με απλούς υδατάνθρακες που προέρχονται από γλυκά, αναψυκτικά, ζάχαρη ή λευκά ζυμαρικά και ψωμί.
Όταν αγοράζουμε τέτοια προϊόντα καλό θα ήταν να επιλέξουμε ολικής άλεσης, για παράδειγμα καστανό ρύζι αντί για λευκό κοιτώντας πάντα τις διατροφικές ετικέτες για την ανάλυση συστατικών καθώς και την περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. Φυσικά, αυτό δε σημαίνει πως απαγορεύεται να φάμε κάποιο γεύμα με απλούς υδατάνθρακες όπως γλυκό, που και που, αλλά όχι να είναι η κύρια πηγή υδατανθράκων μας ημερησίως.
Υπάρχουν γνώμες και δίαιτες στην αγορά που συστήνουν ότι η σωστή απώλεια βάρους θα επιτευχθεί μόνο με την απαγόρευση των υδατανθράκων από ένα διαιτολόγιο ή με την ακραία μείωση τους. Βασικός κανόνας για την μείωση του βάρους είναι να υπάρχει θερμιδικό έλλειμμα, δηλαδή να “καίμε” περισσότερες θερμίδες από όσες καταναλώνουμε. Όσο πιο ισορροπημένα γίνει αυτό, τόσο πιο σωστά και μόνιμα θα γίνει η απώλεια λίπους/βάρους.
Ο ρόλος των υδατανθράκων είναι σημαντικός για τη λειτουργία του εγκεφάλου, τη παροχή ενέργειας για τις καθημερινές απαιτήσεις στη ζωή μας, αλλά και τη ρύθμιση των ορμονών διάθεσης και ευχαρίστησης του οργανισμού. Είναι καλό να αποτελούν περίπου το 50% της ημερήσιας πρόσληψης σε θερμίδες σε ένα φυσιολογικής κατάστασης άνθρωπο. Ένας οργανισμός που ίσως χάσει αρκετό βάρος με την έλλειψη υδατανθράκων, το πιο πιθανό είναι να εξασθενίσει σταδιακά με αποτέλεσμα να επιστρέψει στην ακραία κατανάλωση τους και στην επανάκτηση του βάρους.
Οπότε ας κρατήσουμε τους υδατάνθρακες, με τη σωστή ενημέρωση και γνώση στο πώς να τους επιλέγουμε, χωρίς φόβο και παρερμηνείες. Η σωστή διατροφή οδηγεί πάντα στο επιθυμητό αποτέλεσμα και η σωστή διατροφή έχει πάντα ως αρχή της την ισορροπία.
Κωνσταντίνος Πολυχρόνου
Διαιτολόγος–Διατροφολόγος
ALTERLIFE Fitness Excellence
