Να ακολουθήσω δίαιτα αποτοξίνωσης;
«Θέλω να κάνω αποτοξίνωση», «Το λεμόνι με το νερό συμβάλουν στην αποτοξίνωση», «Έκανα δίαιτα αποτοξίνωσης και έχασα κιλά» είναι μερικές αρκετά συνηθισμένες φράσεις που ακούμε. Η αλήθεια είναι πως πολλοί μιλούν για την αποτοξίνωση αλλά λίγοι ξέρουν τι πραγματικά είναι και ποια η σημασίας της.
Η αποτοξίνωση αποτελεί μια φυσιολογική διαδικασία του οργανισμού. Το ανθρώπινο σώμα έχει αναπτύξει εξαιρετικά εξελιγμένους μηχανισμούς για να εξαλείψει τις τοξίνες, δηλαδή να αποτοξινώνεται. Το ήπαρ, οι νεφροί, το έντερο, το δέρμα και οι πνεύμονες παίζουν ρόλο στην απέκκριση αυτών. Ωστόσο, τα 3 βασικά όργανα που καθημερινά δουλεύουν για να διατηρήσουν την εσωτερική μεταβολική ισορροπία του οργανισμού μας είναι το ήπαρ (συκώτι), το έντερο και οι νεφροί.
Υπάρχουν πολλές δίαιτες που αποκαλούνται «δίαιτες αποτοξίνωσης». Στην ουσία αποτελούν βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις σχεδιασμένες για την εξάλειψη των τοξινών από το σώμα, την προαγωγή της υγείας και την υποβοήθηση της απώλειας βάρους. Οι δίαιτες αποτοξίνωσης συχνά πραγματοποιούνται μέσω νηστείας (άλλοτε με καθόλου πρόσληψη τροφής και άλλοτε με επιτρεπόμενη πρόσληψη υγρών και αντικατάσταση στέρεων τροφών με υγρά και συμπληρώματα), συχνά περιλαμβάνουν τη χρήση καθαρτικών, διουρητικών, βιταμινών και μετάλλων, ενώ κάποιες περιλαμβάνουν οδηγία για χρήση σάουνας (μέχρι και 5 ώρες την ημέρα).Τα κοινά τους χαρακτηριστικά είναι η διάρκεια (2-21 μέρες) και η μειωμένη ημερήσια θερμιδική πρόσληψη που παρέχουν (400-1.000kcal).
Επί του παρόντος, καμία επιστημονική μελέτη δεν έχει διερευνήσει την αποτελεσματικότητα των δημοφιλών αυτών «διαιτών αποτοξίνωσης» για απώλεια βάρους μακροπρόθεσμα. Αν και είναι εύλογο ότι οι δίαιτες αποτοξίνωσης με περιορισμένη ενέργεια μπορούν να προκαλέσουν βραχυπρόθεσμη απώλεια βάρους, δεν έχει αποσαφηνιστεί εάν αυτές οι δίαιτες είναι χρήσιμες για τη διατήρηση ενός υγιούς βάρους μακροπρόθεσμα. Αυτές οι δίαιτες εξαιρετικά χαμηλών θερμίδων μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση των ορμονών του στρες, συμπεριλαμβανομένης της κορτιζόλης, η οποία μπορεί να προκαλέσει αρνητικά αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένης της διέγερσης της όρεξης, η οποία τελικά οδηγεί στην αύξηση του βάρους από την υπερβολική κατανάλωση τροφής. Η όποια απώλεια βάρους επιτευχθεί μέσω της δίαιτας αποτοξίνωσης, οφείλεται στη σημαντική μείωση της πρόσληψης θερμίδων καθώς και στην πιθανή απέκκριση κοπράνων αν προσληφθούν καθαρκτικά και την αφυδάτωση του οργανισμού με τη σάουνα. Ωστόσο, η πλειονότητα αυτών των διαιτών έχει πολύ λίγα επιστημονικά δεδομένα για να υποστηρίξει τους ισχυρισμούς τους.
Συμπερασματικά, αντιλαμβάνεστε ότι εξειδικευμένες αποτελεσματικές αποτοξινωτικές συνταγές δεν υπάρχουν. Μπορούμε με μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή να συνεισφέρουμε στη δουλειά του οργανισμού, χωρίς να υποβάλλουμε τον οργανισμό μας σε ακραίες διαδικασίες. Πιο συγκεκριμένα, το πιο σημαντικό είναι η ένταξη στη καθημερινή διατροφή μας των φρούτων και λαχανικών, που μέσω των συστατικών που περιέχουν (νερό, βιταμίνες, φυτικές ίνες) συμβάλουν ευεργετικά στη λειτουργία των 3 οργάνων που πραγματοποιούν τη διαδικασία της αποτοξίνωσης στον οργανισμό. Δεύτερον, ο περιορισμός του αλκοόλ συμβάλει στη μείωση της πρόσληψης των τοξινών, που σε συνδυασμό με την καλή ενυδάτωση οδηγεί στην αποβολή αυτών. Τέλος, ο περιορισμός της ζάχαρης και του αλατιού αποτελεί επίσης μια καλή επιλογή για τη συμβολή μας στην όλη προσπάθεια του οργανισμού για αποτοξίνωση.
Προσωπικά, θεωρώ πως αν επιθυμείτε να χάσετε βάρος, η «δίαιτα αποτοξίνωσης» δεν αποτελεί τη λύση, αφού τα αποτελέσματα είναι παροδικά και ο οργανισμός σας καταπονείται σε μεγάλο βαθμό. Ένα ισορροπημένο πλάνο διατροφής με θερμιδικό έλλειμμα είναι το κλειδί στην προσπάθεια σας. Απευθυνθείτε λοιπόν, σε επαγγελματίες Διαιτολόγους – Διατροφολόγους ώστε να έχετε το αποτέλεσμα που επιθυμείτε, χωρίς να επηρεαστεί η υγεία σας.
Δήμητρα Ζερδέ
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
ALTERLIFE Fitness Excellence
Βιβλιογραφία:
–Klein A.V. & Kiat H. (2015). Detox diets for toxin elimination and weight management: a critical review of the evidence. J Hum Nutr Diet. 28, 675–686 doi: 10.1111/jhn.12286
-Obert, J., Pearlman, M., Obert, L., & Chapin, S. (2017). Popular Weight Loss Strategies: a Review of Four Weight Loss Techniques. Current Gastroenterology Reports, 19(12). doi:10.1007/s11894-017-0603-8