Χαρακτηριστικά που οδηγούν στη διάγνωση για ΣΠΩ (2 από τα 3 χαρακτηριστικά):
- Η πολυκυστική μορφολογία των ωοθηκών αφορά την παρουσία 12 ή περισσότερων ωοθυλακίων σε κάθε ωοθήκη με διάμετρο 2-9mm και / ή αυξημένο όγκο των ωοθηκών (> 10 ml)
- Τα ωάρια δεν απελευθερώνονται τακτικά από τις ωοθήκες (ωορρηξία)
- Το άτομο διαθέτει υψηλότερο επίπεδο αρσενικών ορμονών (υπερανδρογοναιμία) ή οι αρσενικές ορμόνες του είναι πιο δραστήριες από το κανονικό
Συμπτώματα;
- Ακανόνιστες ή απουσιάζουσες περίοδοι ( Αμηνόρροια ή αραιομηνόρροια)
- Τρίχες ιδιαίτερα στο πρόσωπο, στο στήθος ή στη κοιλιά
- Αραίωση τρίχας τριχωτού της κεφαλής
- Ακμή
- Δυσκολία στη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους. Τα κύτταρα είναι ανθεκτικά στα επίπεδα σακχάρου που ελέγχουν την ινσουλίνη, αυτό σημαίνει ότι η ζάχαρη δεν χρησιμοποιείται σωστά και αποθηκεύεται ως λίπος
- Προβλήματα γονιμότητας
Τι πρέπει να περιλαμβάνει η διατροφή ενός ατόμου με ΣΠΩ;
- Ισορροπημένη θερμιδική πρόσληψη για απώλεια βάρους. Μείωση 5-10% του βάρους του εάν είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο άτομο
- Η απώλεια βάρους μεταξύ 200-900 γρ. την εβδομάδα είναι ένας ασφαλής και ρεαλιστικός στόχος βελτίωσης του βάρους
- Μειωμένη πρόσληψη υδατανθράκων
- Αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών, συμπεριλαμβανομένων των φρούτων, των λαχανικών και των οσπρίων (Στόχος: 25-30 γραμμάρια ινών την ημέρα)
- Μειωμένη πρόσληψη λίπους, ιδιαίτερα κορεσμένων
- Μικρότερα και συχνότερα γεύματα (κάθε 3-4 ώρες) και έλεγχος στα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα
- Ισορροπημένα γεύματα συμπεριλαμβανομένων υδατανθράκων, πρωτεϊνών και λιπών
- Τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας ή έντονης δραστηριότητας ανά εβδομάδα για πρόληψη σακχαρώδη διαβήτη. Η άσκηση μειώνει τα επίπεδα ινσουλίνης και μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια βάρους
- Ποικιλία φυτικών τροφίμων και τροφίμων στη φυσική τους μορφή
- Τα φρούτα, τα λαχανικά, τα φασόλια, τα όσπρια, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα ψάρια, τα άπαχα κρέατα, τα καρύδια και οι σπόροι πρέπει να καταναλώνονται συχνά
- Καλές επιλογές λαχανικών είναι: μπρόκολο, μαρούλι, σέλινο, λάχανο, αγγούρι, μαϊντανό, ραπανάκια, σπανάκι, γογγύλια
- Καλές επιλογές οσπρίων είναι: φρέσκα φασόλια, φασόλια σόγιας, φακές, μαυρoμάτικα, ρεβίθια
- Καλές επιλογές φρούτων είναι: φράουλες, σμέουρα, γκρέιπφρουτ, μήλα, κεράσια, ροδάκινα, αχλάδια και δαμάσκηνα
- Επιλογή ολικής αλέσεως δημητριακά όπως καστανό ρύζι, ψωμιά ολικής αλέσεως και ζυμαρικά, βρώμη, κριθάρι
- Περιορισμός αλατιού (στόχος λιγότερο από 2400 mg αλατιού την ημέρα). Χρήση υποκατάστατων γεύσης όπως χυμό λεμονιού, μουστάρδα, ξύδι, πιπέρι, βότανα και μπαχαρικά αντί για επιτραπέζιο αλάτι
- Περιορισμός τροφίμων όπως κατεργασμένα και καπνιστά κρέατα, αλατισμένα καρύδια, κονσερβοποιημένα και μεταποιημένα λαχανικά και σάλτσες
- Περιορισμός κορεσμένων λιπών, επιλέγοντας γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά ή χωρίς λιπαρά, λευκό κρέας και ψάρι και άπαχο κομμάτι κόκκινου κρέατος
- Κατανάλωση ακόρεστων ελαιών όπως ελαιόλαδο, καλαμποκέλαιο ή κραμβέλαιο
- Κατανάλωση μονοακόρεστων και πολυακόρεστων λιπών: καρύδια ,αμύγδαλα, λιναρόσπορους, ηλίανθο και σπόρους κολοκύθας
- Κατανάλωση ψαριού δύο έως τρεις φορές την εβδομάδα. Τα λιπαρά ψάρια όπως ο τόνος, ο σολομός, η ρέγγα, οι σαρδέλες και η πέστροφα μπορούν να βελτιώσουν την υγεία της καρδιάς λόγω ω3 λιπαρών
- Ο τρόπος μαγειρέματος να είναι κατά προτίμηση ο φούρνος και ο ατμός αντί το τηγάνι
- Η πρωτεΐνη στα γεύματα έχει σταθεροποιητική επίδραση στην γλυκόζη που απελευθερώνεται στο αίμα. Ως αποτέλεσμα τον καλύτερο έλεγχο του σακχάρου
Αντιγόνη Χαραλάμπους
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
ΑLTERLIFE Boutique Κύπρου
Βιβλιογραφία:
https://www.bda.uk.com/foodfacts/pcos.pdf
http://youngwomenshealth.org/2013/12/12/pcos-nutrition/
http://www.nutritionist-resource.org.uk/articles/polycystic-ovary-syndrome.html