Πηγή: Livestrong.com
Όταν καταναλώνεται ένα υδατανθρακούχο τρόφιμο, υπάρχει μια αντανακλαστική αύξηση και επακόλουθη μείωση των επιπέδων γλυκόζης αίματος, γνωστή ως γλυκαιμική αντίδραση. Αυτό αντανακλά το ρυθμό της πέψης και της απορρόφησης της γλυκόζης, καθώς και την επίδραση της δράσης της ινσουλίνης με σκοπό να επαναφέρει σε κανονικά επίπεδα τη γλυκόζη στο αίμα.
Η επίδραση των διαφόρων τροφών με υδατάνθρακες στη γλυκαιμική αντίδραση του οργανισμού κατηγοριοποιείται σε σχέση με μια πρότυπη τροφή, συνήθως τον λευκό άρτο ή τη γλυκόζη, εντός δύο ωρών μετά την κατανάλωση. Η μέτρηση αυτή ονομάζεται γλυκαιμικός δείκτης (Glycemic Index ή GI ή ΓΔ).
Οι τροφές με υψηλό GI προκαλούν μεγαλύτερη αντίδραση της γλυκόζης στο αίμα απ’ ό,τι οι τροφές με χαμηλό GI. Η πέψη και η απορρόφηση των τροφών με χαμηλό GI γίνεται με πιο αργό ρυθμό απ’ ό,τι των τροφών με υψηλό GI. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι μια δίαιτα βασισμένη σε τροφές με χαμηλό GI περιορίζει τον κίνδυνο εκδήλωσης μεταβολικών νοσημάτων, όπως η παχυσαρκία και ο σακχαρώδης διαβήτης Τύπου 2.
Τι επηρεάζει την τιμή του γλυκαιμικού δείκτη;
Υπερίσχυσε για χρόνια η αντίληψη πως ο γλυκαιμικός δείκτης εξαρτάται απλά από το είδος των υδατανθράκων του τρόφιμου ή του γεύματος, ωστόσο η σύγχρονη επιστήμη υποδεικνύει πως ο γλυκαιμικός δείκτης επηρεάζεται και από άλλους παράγοντες:
Παρουσία φυτικών ινών
Ένα τρόφιμο ή ένα γεύμα πλούσιο σε φυτικές ίνες παρουσιάζει χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη σε σύγκριση με ένα γεύμα αποτελούμενο μόνο από απλά σάκχαρα. Αυτός είναι ο λόγος που το λευκό ψωμί έχει υψηλότερο γλυκαιμικό δείκτη σε σχέση με το ψωμί ολικής άλεσης, όπως επίσης και τα φρούτα ολόκληρα έχουν χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη σε σχέση με το χυμό τους που δεν περιέχει καθόλου φυτικές ίνες.
Παρουσία πρωτεΐνης και λίπους στο γεύμα
Ένα τρόφιμο μπορεί να έχει διαφορετική επίδραση στο σάκχαρο του αίματος αν καταναλωθεί μόνο του και διαφορετική αν καταναλωθεί μαζί με άλλα τρόφιμα στο πλαίσιο ενός γεύματος. Για παράδειγμα, ο γλυκαιμικός δείκτης του ψωμιού είναι υψηλότερος αν αυτό καταναλωθεί μόνο του ενώ χαμηλώνει αν προσθέσουμε λίγο τυρί ή βούτυρο.
Επίπεδο ωρίμανσης του τροφίμου
Τα ώριμα φρούτα, όπως και τα λαχανικά παρουσιάζουν υψηλότερη τιμή γλυκαιμικού δείκτη σε σχέση με τα πιο άγουρα.
Μαγείρεμα
Όσο περισσότερο μαγειρεύεται ένα τρόφιμο τόσο ανεβαίνει η τιμή του γλυκαιμικού του δείκτη. Αυτό πρακτικά συμβαίνει γιατί με το μαγείρεμα χάνεται μέρος των φυτικών ινών και τα τρόφιμα οι υδατάνθρακες απορροφώνται πιο εύκολα και γρήγορα από τον οργανισμό.
Άννα Kαλύβα
Υπεύθυνη Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
ALTERLIFE Fitness Excellence
